Alergie pokarmowe należą do czołówki najczęściej występujących alergii. Głównymi winowajcami są zanieczyszczenie środowiska oraz przemysłowo przetworzona żywność.

Rozróżnia się dwie główne grupy:

- nietolerancję pokarmową – oznaczającą taką odpowiedź organizmu na spożyty pokarm, w których dolegliwości powstają w wyniku mechanizmów inne niż alergiczne,

– alergią pokarmową – oznaczającą te dolegliwości, które są wynikiem odpowiedzi immunologicznej ustroju na spożyty pokarm.

Podatni na alergię są ludzie, u których alergeny (pokarmowe, wziewne, kontaktowe) mogą wywołać patologiczne reakcje ustroju, nie występujące u osób zdrowych.

Częstość występowania ubocznych niepożądanych reakcji związanych za spożyciem pokarmów jest zróżnicowana geograficznie i etnicznie. Najwcześniej i najczęściej występują objawy kliniczne związanie z nadwrażliwością na białka mleka krowiego. Częstość występowania tego rodzaju alergii wynosi u dzieci do 2 roku życia 1 do 5%. Dane polskie w tym zakresie dotyczą regionu północno-wschodniego gdzie częstość alergii pokarmowej ocenia się na 4,5% w okresie niemowlęcym w tym także u niemowląt karmionych naturalnie.

Rzadko spotyka się osobę uczuloną tylko na jeden produkt. Dlatego leczenie alergii jest mozolne i przypomina pracę detektywa. Trzeba wytropić wszystkie substancje, na które reaguje układ odpornościowy. Polega to na stosowaniu w porozumieniu z lekarzem specjalnej diety eliminacyjnej, czyli pozbawionej żywności podejrzanej o właściwości alergenne. Gdy uda się wykryć uczulającą substancją, trzeba jej po prostu unikać. To najskuteczniejszy sposób na pozbycie się dolegliwości, ale wymaga dużej samodyscypliny. W niektórych przypadkach całkowite unikniecie alergenu jest jednak dużym problemem. Jeśli uczulenie wywołuje białko zboża (gluten), trzeba unikać nie tylko pieczywa czy naleśników. Mąka pszenna znajduje się w wielu wędlinach, potrawach mięsnych i sosach.

Gdy nie tolerujemy glutenu

W ostatnich latach prawdziwą plagą stają się uczulenia na różne składniki pokarmowe, m.in. gluten, białko roślinne znajdujące się w ziarnach podstawowych czterech zbóż naszego klimatu: pszenicy, jęczmienia, żyta i owsa. Efektem złego wchłaniania przez organizm, nietolerowania glutenu są przewlekłe biegunki.

Jeżeli organizm nie toleruje żadnego glutenu, to wtedy najskuteczniejszym lekiem pozostaje dieta bezglutenowa, z której wykluczono produkty przygotowywane z dodatkiem mąki czy kasz popularnych zbóż.

Niekiedy trzeba jej przestrzegać przez całe życie, zdarza się jednak, że wystarcza ograniczenie krótsze – trwające kilka tygodni, miesięcy albo lat.

Produkty dozwolone w diecie bezglutenowej:

– sery, twarogi, śmietana

– wszystkie mięsa i wędliny

– jaja

– owoce, warzywa

– ryże, mąka kukurydziana, kaszka kukurydziana, mąka sojowa

– wafle ryżowe

– płatki ryżowe z ryżu białego i brązowego

– kasza gryczana, mąka ziemniaczana

– kawa, herbata, kakao

– cukier, miód

Produkty zabronione w diecie bezglutenowej:

– kasze: manna, jęczmienna, owsiana

– mąki z owsa, jęczmienia, pszenicy i żyta

– słodycze zawierające dodatki z mąki i ww. zbóż

– wszystkie przetwory zawierające dodatki z zawartością glutenu